Berapa dimensi mutu menurut Who?

Menilai Mutu Perkhidmatan Kesihatan: Perspektif WHO dan Enam Dimensi Kritikal

Mutu perkhidmatan kesihatan adalah aspek penting yang memberi impak langsung kepada kesejahteraan dan kualiti hidup masyarakat. Memastikan mutu perkhidmatan kesihatan yang tinggi bukan sahaja meningkatkan hasil kesihatan individu, malah menyumbang kepada sistem kesihatan yang lebih mampan dan berkesan. Pertubuhan Kesihatan Sedunia (WHO), sebagai peneraju global dalam bidang kesihatan, memainkan peranan penting dalam menetapkan standard dan garis panduan mutu perkhidmatan kesihatan.

Pada tahun 2006, WHO menggariskan enam dimensi kritikal yang membentuk mutu perkhidmatan kesihatan. Rangka kerja ini menyediakan landasan yang komprehensif untuk menilai dan meningkatkan kualiti penjagaan kesihatan yang diberikan, melangkaui sekadar rawatan perubatan semata-mata. Keenam-enam dimensi ini adalah:

1. Akses Mudah (Easy Access): Dimensi ini menekankan pentingnya kemudahan dan kebolehan pesakit untuk mendapatkan perkhidmatan kesihatan yang diperlukan. Ini termasuk faktor seperti:

• Ketersediaan: Perkhidmatan kesihatan yang mencukupi dan mudah dicapai, termasuk kemudahan, kakitangan, dan peralatan.
• Kebolehcapaian: Lokasi perkhidmatan yang strategik dan mudah diakses oleh semua lapisan masyarakat, termasuk mereka yang tinggal di kawasan terpencil atau mempunyai mobiliti terhad.
• Kos: Kos perkhidmatan yang berpatutan dan tidak membebankan pesakit, terutamanya golongan berpendapatan rendah.

2. Kecekapan Penggunaan Sumber (Efficient Use of Resources): Dimensi ini menumpukan kepada penggunaan sumber yang optimum dan berhemah dalam menyediakan perkhidmatan kesihatan. Ini melibatkan:

• Pengurangan Pembaziran: Mengurangkan pembaziran sumber seperti ubat-ubatan, peralatan, dan tenaga.
• Penggunaan Teknologi yang Tepat: Memanfaatkan teknologi secara bijak untuk meningkatkan kecekapan dan ketepatan diagnosis dan rawatan.
• Pengurusan Kos yang Berkesan: Mengawal kos operasi tanpa menjejaskan kualiti perkhidmatan.

3. Keberkesanan Rawatan (Effective Treatment): Dimensi ini mengukur sejauh mana rawatan yang diberikan berjaya mencapai hasil yang diinginkan dan meningkatkan kesihatan pesakit. Ini merangkumi:

• Menggunakan Amalan Berasaskan Bukti: Menggunakan rawatan dan intervensi yang telah terbukti berkesan melalui kajian saintifik.
• Memantau Hasil Pesakit: Menilai secara berterusan keberkesanan rawatan dan membuat penyesuaian yang diperlukan.
• Menghindari Rawatan yang Tidak Perlu: Mengelakkan rawatan yang tidak terbukti berkesan atau yang berpotensi membahayakan pesakit.

4. Penerimaan Pesakit (Patient Acceptability): Dimensi ini menekankan pentingnya pandangan dan kepuasan pesakit terhadap perkhidmatan yang diterima. Ini termasuk:

• Komunikasi yang Berkesan: Komunikasi yang jelas, jujur, dan empati antara penyedia perkhidmatan dan pesakit.
• Penghormatan dan Martabat: Menghormati hak dan martabat pesakit, tanpa mengira latar belakang sosial atau budaya.
• Keterlibatan Pesakit dalam Keputusan: Melibatkan pesakit dalam proses membuat keputusan mengenai rawatan mereka.

5. Keadilan dalam Akses (Equity in Access): Dimensi ini memastikan bahawa semua lapisan masyarakat, tanpa mengira status sosioekonomi, etnik, jantina, atau lokasi geografis, mempunyai akses yang sama rata kepada perkhidmatan kesihatan. Ini melibatkan:

• Mengurangkan Perbezaan Akses: Menangani jurang perbezaan akses kepada perkhidmatan kesihatan antara kumpulan populasi yang berbeza.
• Menyediakan Perkhidmatan yang Disesuaikan: Menyediakan perkhidmatan yang disesuaikan dengan keperluan khusus kumpulan populasi yang berbeza.
• Meningkatkan Kesedaran dan Pendidikan: Meningkatkan kesedaran dan pendidikan kesihatan dalam kalangan masyarakat.

6. Keselamatan Rawatan (Safety of Care): Dimensi ini memberi tumpuan kepada memastikan keselamatan pesakit sepanjang proses rawatan. Ini termasuk:

• Mengurangkan Kesilapan Perubatan: Melaksanakan sistem dan prosedur untuk mengurangkan kesilapan perubatan.
• Mencegah Jangkitan: Melaksanakan langkah-langkah untuk mencegah jangkitan yang berkaitan dengan penjagaan kesihatan.
• Memastikan Persekitaran yang Selamat: Mewujudkan persekitaran yang selamat dan kondusif untuk pesakit dan kakitangan.

Rangka kerja enam dimensi mutu perkhidmatan kesihatan yang diperkenalkan oleh WHO ini menjadi panduan penting bagi negara-negara di seluruh dunia dalam usaha meningkatkan mutu sistem kesihatan mereka. Dengan memberi perhatian kepada keenam-enam dimensi ini, kita dapat memastikan bahawa perkhidmatan kesihatan yang diberikan adalah berkualiti tinggi, berkesan, dan saksama untuk semua. Penilaian yang teliti dan berterusan terhadap mutu perkhidmatan kesihatan, berdasarkan rangka kerja ini, adalah penting untuk mencapai matlamat kesihatan global dan meningkatkan kesejahteraan masyarakat.

#Dimensi Mutu #Kesihatan Sedunia #Who